Ba năm trở lại đây, khi nhắc đến xã Nghĩa Đô, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai, đã có vô số bài báo, bài phóng sự nói về hoạt động du lịch sinh thái gắn với bảo tồn văn hóa các dân tộc tại địa phương. Nhưng có lẽ chưa có bài viết nào nói về ngôi trường THPT số III Bảo Yên, ngôi trường nhỏ đặt tại địa bàn xã nhưng mang sứ mệnh to lớn, là nơi truyền lửa, giữ lửa và tiếp lửa về giữ gìn bản sắc văn hóa cho các thế hệ học sinh để chính từ đó góp phần xây dựng một vùng quê giàu truyền thống văn hóa.
Trường THPT số III Bảo Yên là một ngôi trường trẻ (thành lập năm 2004), cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên còn quá nhiều thiếu thốn. Chính vì vậy, ngay từ những ngày đầu thành lập, Ban lãnh đạo nhà trường đã xác định phải tìm một lối đi riêng để tạo sự khác biệt so với những ngôi trường đã có quá nhiều thành tích và bề dày lịch sử trên cùng địa bànhuyện nói riêng và trong toàn tỉnh Lào Cai nói chung.Ban lãnh đạo nhà trường xác định mục tiêu hướng đến để tạo được lối đi riêng đó là xóa ranh giới về rào cản dân tộc, tạo cảm giác gần gũicho các em học sinh,để các em học sinh làm chủ không gian giáo dục của mình. Vì vậy, vấn đề về sự đoàn kết giữa các dân tộc luôn được nhà trường quan tâm và ưu tiên, coi đó là nhiệm vụ cần thiết trong việc xây dựng mục tiêu chung của nhà trường. Nhà trường xác định rõ ràng rằng sứ mạng của nhà trường là xây dựng trường THPT số III Bảo Yên thành “ Trung tâm văn hóa thu nhỏ” của vùng.  
 

Vì vậy, bên cạnh những nội dung giáo dục bắt buộc thì việc tổ chức các hoạt động giáo dục như“ Ngày hội văn hóa các dân tộc ở địa phương” hay việc thành lập các câu lạc bộ truyền thống như: câu lạc bộ hát then, câu lạc bộ nghiên cứu văn hóa các dân tộc, câu lạc bộ sáng tác văn chương... đã trở thành một nội dung quan trọng trong kế hoạch giáo dục của nhà trường. Đặc biệt, năm học 2021-2022, cùng với sự kiện xã Nghĩa Đô được công nhận là điểm du lịch cộng đồng của tỉnh Lào Cai, Ban lãnh đạo nhà trường càng hiểu rõ hơn vai trò và trách nhiệm của trường trong công tác giáo dục tình yêu văn hóa dân tộc cho các thế hệ học sinhđể góp phần giữ gìn những giá trị văn hóa, tôn giáo của địa phương. Với mục tiêu biến phương châm thành hành động, những buổi tuyên truyền về ý thức giữ gìn văn hóa dân tộc không còn là những bài học lý thuyết đơn thuần được tích hợp trong các buổi sinh hoạt,trong các giờ chào cờ nữa mà đã được xây dựng thành cuộc thi đua giữa các lớp với nhiều hình thức đa dạng như: Mặc trang phục dân tộc truyền thống vào thứ 2 hằng tuần, tổ chức “ Ngày hội văn hóa các dân tộc”, hay hoạt động tổ chức phục dựng  một số trò chơi dân gian như:  đánh yến, ném còn, đi cà kheo, chơi khăng, đánh đáo...để tăng tinh thần đoàn kết dân tộc của học trò.

 
Học sinh trường THPT số III Bảo Yên hào hứng tham gia các trò chơi dân gian trong và ngoài nhà trường

Một số hình ảnh tổ chức ngày hội văn hóa dân tộc tại trường THPT số III Bảo Yên

 
Không chỉ quan tâm đầu tư vào các hoạt động giáo dục bản sắc văn hóa trong khuôn viên nhà trường, Ban giám hiệu nhà trường và Đoàn thanh niên còn luôn tìm cách phối hợp với chính quyền địa phương để làm sao cho các em học sinh có điều kiện tìm hiểu và tham gia các hoạt động văn hóa thiết thực, ý nghĩa của dân tộc mình như: đăng kí cho các em học sinh trong trường tham gia vào các lớp học hát then tạixã Vĩnh Yên, các lớp học thêu thổ cẩm, học đan lát vật dụng sinh hoạt tại xã Nghĩa Đô, tham gia vào các câu lạc bộ văn nghệ xung kích ở Đoàn xã..., phối hợp với Đoàn thanh niên các xã  lân cận như : Tân Tiến, Xuân Hòa...tổ chức các buổi lao động tình nguyện để góp phần gây dựng cảnh quan trường lớp và thôn bản, bồi dưỡng tình yêu quê hương cho học sinh. Những hoạt động tích cực, hăng hái của nhà trường luôn được chính quyền địa phương đánh giá cao và biểu dương trong các cuộc giao ban tại huyện. Nhờ đó mà công tác tuyển sinh của nhà trường cũng trở nên thuận lợi, dễ dàng hơn.

Học sinh trường THPT số III Bảo Yên tham gia các câu lạc bộ truyền thống dân tộc ở địa phương

 
Một số hình ảnh về hoạt động của thầy trò trường THPT số III Bảo Yên trong công tác giáo dục bản sắc văn hóa

Học sinh trường THPT số III Bảo Yên hưởng ứng phong trào “mặc trang phục dân tộc truyền thống” vào thứ 2 hằng tuần	Thầy giáo Bùi Văn Hiến – BT chi bộ, hiệu trưởng nhà trường trong trang phục dân tộc Tày

   

Thầy giáo Lý Chiến Dìn – “Người truyền lửa văn hóa H’mông” trong nhà trường.

 
Với việc xây dựng mô hình giáo dục gắn liền với bản sắc dân tộc địa phương, năm học 2021-2022, thầy và trò nhà trường đã tạo được dấu ấn riêng trong thực hiện nhiệm vụ giáo dục, được Sở giáo dục và đào tạo Lào Cai bình xét hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, được các trườngTHPT trong khối thi đua đề xuất nhận cờ thi đua của ủy ban nhân dân tỉnh Lào Cai. Ngoài ra, nhà trường cũng đã tích cực lan tỏa, chia sẻ cách xây dựng và thực hiện mô hình giáo dục văn hóa dân tộc đến với các đơn vị khác trong  và ngoàitỉnh. Đó là một trong những nguyên nhân khiến vị thế của trường ngày càng được khẳng định và củng cố. 
 

Lãnh đạo UBND huyện Bảo Yên, chính quyền xã Nghĩa Đô gặp mặt biểu dương tập thể nhà trường nhân dịp khai giảng 2022-2023	Thầy Bùi Xuân Tiệp – Trưởng phòng GDTrH, sở GD và ĐT Lào Cai tặng hoa chúc mừng thành tích của nhà trường nhân ngày nhà giáo Việt Nam 20/11

Cùng với những hoạt động đã thực hiện được, trong tương lai, trường THPT số III Bảo Yên sẽ chú trọng đến việc phát triển các câu lạc bộ như: câu lạc bộ tiếng Anh, câu lạc bộ đàn tính, câu lạc bộ thêu thổ cẩm...  để tiếp tục góp phần giáo dục, bồi dưỡng tình yêu sâu sắc bản sắc văn hóa dân tộc cho các thế hệ học sinh trong nhà trường, đồng hành cùng với chính quyền địa phương để góp phần vào hoạt động phát triển du lịch sinh thái, cộng đồng tại xã Nghĩa Đô, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai.